Sejarah Emas Negeri Pahang

Wak Aminuddin Wak Abdul Hamid
Wak Aminuddin Wak Abdul Hamid

UMUM mengetahui Pahang sememangnya kaya dengan hasil mahsul bumi yang begitu meluas terutamanya emas.

Di kawasan Hulu Pahang sahaja, terdapat beberapa lombong emas yang masih wujud sehingga hari ini dan beroperasi secara komersil contohnya seperti di Penjom dan Selinsing.

Kampung Budu juga tidak terlepas daripada menjadi sebahagian lipatan sejarah Pahang kerana hasil emasnya sejak berabad lamanya. Jadi tidak hairan apabila pihak British menjadikan Kuala Lipis sebagai ibu negeri Pahang suatu ketika dahulu kerana merebut hasil emas yang terkumpul di Hulu Pahang.

Pengerusi Persatuan Sejarah Malaysia Kawasan Kuala Lipis, Drs. Wan Aminuddin Wan Abdul Hamid (gambar) berkata, sejarah Kampung Budu sebagai lubuk emas bermula apabila seorang bangsawan dari Melaka, Panglima Tun Ibrahim dikatakan kurang menyukai Tanjung Lipis kerana tempat itu tidak mempunyai khazanah alam yang bernilai tinggi selain kesuburan tanah, sumber-sumber sungai dan hasil-hasil hutan yang banyak.

“Lalu beliau bergerak menyusur Sungai Lipis ke tempat yang kini dikenali sebagai Kampung Budu. Pada waktu itu, Kampung Budu belum bernama dan kononnya amat kaya dengan khazanah alam terutama emas. Lalu, Tun Ibrahim berhasrat membuat penempatan di kawasan itu namun terpaksa berhadapan dengan kumpulan Orang Asli yang diketuai Tok Batin Badu,” katanya.

Setelah berjaya mengalahkan Tok Batin Badu, Tun Ibrahim telah mudik ke hulu Sungai Teka dan mendarat di sebuah tempat yang dinamakan Lubok Besar, dan kemudian mengasaskan perkampungan Melayu sebagai Kampung Badu sebelum lama-kelamaan bertukar menjadi nama Kampung Budu.

Mengulas lanjut mengenai sejarah Hulu Pahang, Wan Aminuddin berkata, sistem pemerintahan beraja mutlak di Pahang mengikut model kerajaan Melayu Melaka dalam tempoh 1470 sehingga 1614 semasa Raja-Raja Pahang yang berketurunan dari Raja-Raja Melaka memerintah.

Katanya, era Sultan Abdul Ghafur Muhiyuddin Shah yang memerintah Pahang dari 1592 sehingga 1614 telah memperkenalkan Kanun Pahang dan buat pertama kalinya memperkenalkan struktur baharu politik tradisional iaitu melantik Raja Muda dan Orang Besar Berempat Pahang untuk menjadi wakil mentadbir di wilayah luas terutama di Hulu Pahang.

“Hulu Pahang yang merupakan wilayah paling besar telah ditadbir oleh seorang Orang Besar Berempat iaitu Seri Maharaja Perba yang berpusat di Jelai. Sebelum Sultan Abdul Ghafur menaiki takhta, tiada sistem seperti ini. Malah kawasan Hulu Pahang hanya mempunyai ketua-ketua etnik yang mewakili masyarakat masing-masing,” katanya.

Beliau berkata, sebelum pemerintahan bersistem itu wujud, kawasan Hulu Pahang didiami Orang Asli, orang Melayu keturunan Melaka, Minangkabau, Rawa, Jawa, Acheh, Bugis serta ada juga yang datang daripada Patani, Kelantan dan Perak.

Katanya, kemasukan pelbagai masyarakat berbilang etnik ke Hulu Pahang ketika itu adalah kerana terdapatnya aktiviti melombong dan perdagangan emas di Hulu Pahang.

“Selain Kampung Budu, emas kemudian ditemui di tempat-tempat lain di kawasan Lipis seperti Penjom, Tersang, Tanum, Kecau Tui,” katanya.

Kehidupan Pelombong Emas di Brazil (Gambar)

Serra Pelada

Serra Pelada (Gunung Botak) ialah sebuah lombong emas yang terletak di Brazil. Ianya kini sudah ditutup dan sudah menjadi sebuah tasik yang tercemar. Pada tahun 1979 seorang petani menemui ketulan emas di ladang milik beliau. Setelah menggaji seorang ahli geologi untuk melakukan survey, mereka mendapati kawasan Serra Pelada mempunyai simpanan emas yang besar.

Apabila berita ini tersebar ratusan ribu orang mula membanjiri kawasan ini untuk melombong emas. Bongkah emas terbesar yang ditemui di sini adalah seberat 6.8 kilogram. Pernah suatu ketika seramai 100 000 orang dikatakan melombong emas disini. Teknik pelombongan mereka adalah primatif dan merbahaya kerana menggunakan merkuri. Akibatnya selepas lombong ini ditutup dan menjadi sebuah tasik, kandungan merkuri yang tinggi mengakibatkan ikan yang hidup di dalamnya tidak boleh dimakan.

gold 01+(2) Kehidupan Pelombong Emas Brazil Yang Sadis

gold 04 Kehidupan Pelombong Emas Brazil Yang Sadis
gold 02 Kehidupan Pelombong Emas Brazil Yang Sadis
gold 05 Kehidupan Pelombong Emas Brazil Yang Sadis
gold 03 Kehidupan Pelombong Emas Brazil Yang Sadis
gold 06 Kehidupan Pelombong Emas Brazil Yang Sadis